Sheltersuit partners: ogen & oren in de Nederlandse straten

Als Foundation produceren wij Sheltersuits. Elke dag opnieuw, jaar in jaar uit. Ons werk voeren we uit met trots, passie en overtuiging. Waarom? Omdat je beschaving afleest aan de wijze waarop een samenleving omgaat met haar onfortuinlijke broeders. Daarom geven wij daklozen en vluchtelingen samen een gezicht.

De eerste stap voor deze twee groepen richting een menswaardig bestaan is een Sheltersuit. Maar hoe krijg je duizenden pakken bij de kwetsbaarste mensen? Een dakloze heeft geen adres, waar we even een Sheltersuit kunnen droppen. Om die reden zijn voor ons organisaties die werken met dak- en thuislozen onmisbaar. Hun netwerk is van onschatbare waarde.

Werk als springplank

Directeur Thijs Eradus van Springplank werkt al 21 jaar in de daklozenzorg. “Vroeger wilde ik na mijn opleiding eigenlijk met jongeren werken, maar ik kwam terecht in de verslavingszorg. Alle verslaafden waren in die tijd dakloos. Rauwe kerels: een blik bier in de hand, spuit in de arm. Die doelgroep ligt me na aan het hart, heeft me daarna nooit meer losgelaten.”

Thijs vertelt dat Springplank dak- en thuislozen begeleidt evenals mensen voor wie huisuitzetting dreigt. Twee groepen waar vaak ook andere problemen als schulden, ernstige familieproblemen en verslavingen spelen. Toch ziet de directeur een verschuiving in de daklozenproblematiek optreden.

“Tot 10 jaar geleden was het ondenkbaar dat je in Nederland op straat kwam te staan. Door de complexe woningmarkt, flexwerk en andere oorzaken is dat niet langer het geval. Het is tegenwoordig een stuk makkelijker om op straat te belanden. Zowel voor mensen aan de onderkant van de samenleving, als voor personen uit de middenstand.”

Thijs is blij met de Sheltersuits en zorgt dat ze bij de juiste mensen terechtkomen: “De pakken zijn een bindmiddel, ze helpen ons om contact te leggen met daklozen die hardnekkig zorg mijden.”

Jongeren het kind van de rekening

Reakt is een grote organisatie die mensen met psychische problemen of een verslavingsachtergrond helpt bij het vinden van werk, het vergroten van het sociale netwerk en gezonder leven. Tineke Zonneveld is er werkzaam als herstelcoach. Ze kent ‘haar mannen’ door en door.
“Dit werk is mijn ding, het zijn mijn jongens! Ze schamen zich bij mij nergens voor en dat hoeft ook niet. Of ze zich nou bevuild hebben of rondlopen met een groot abces, ze durven het gewoon tegen me te zeggen.”

Ook Tineke vertelt over een verandering in de daklozenproblematiek. Ze ziet meer en meer jongeren. “Wat ik veel hoor is dat ouders scheiden, een nieuwe relatie beginnen en dat zo’n knul of meid dan niet meer in het nieuwe familieplaatje past. Tel daar soms misbruik, mishandeling en drugsproblematiek bij op en het hoeft niet te verbazen dat jongeren op drift raken.”

De pakken van de Sheltersuit Foundation deelt ze met liefde uit aan de juiste mensen in nood. “Sheltersuits houden je natuurlijk warm, maar ze liggen ook lekker. Een man die altijd onder een brug bivakkeert vertelde me laatst dat hij ‘s ochtends relatief kwiek was opgestaan. Hij had geen last van zijn botten.”

Een beetje mens worden

Amsterdammers die wegzinken in eenzaamheid, worstelen met psychische problemen, verslaafd zijn, geen dak boven hun hoofd hebben. Zij zijn allemaal welkom bij De Regenboog Groep. Een organisatie die kwetsbare mensen in de hoofdstad weerbaarder maakt.

Voorlichter Jola Gosen: “al deze groepen liggen dicht bij mijn hart. Ook in mijn eigen omgeving worstelt iemand met een verslaving. Ik ben van mening dat iedereen met wie het even minder gaat hulp en een kans verdient, en zelfs een derde of een vierde kans.”

Ze vertelt over hoe daklozen in een inloophuis weer een beetje mens worden. “Ze krijgen een kop koffie, een warme maaltijd en de gelegenheid om te douchen. Daklozen zijn voortdurend aan het lopen. Continu worden ze opgejaagd. Je mag als dakloze namelijk niet lang op dezelfde plek bivakkeren.”

De Regenboog Groep vindt het belangrijk dat de Sheltersuits goed terecht komen. “Het locatiehoofd van inloophuis Oud-West heeft onlangs 50 pakken uitgedeeld aan daklozen die er dankbaar gebruik van maken. We zijn als het ware een distributiekanaal voor Sheltersuit.”

Contacten leggen en onderhouden

In het buitengebied rond Breda verblijft een dakloze, een echte einzelgänger. “Echt het type oer-survivor”, aldus straatteam-medewerker Manuela Blaswich van SMO Breda. “Deze man gaf een tijdje geleden aan dat hij moeite had om genoeg eten bijeen te scharrelen. We hebben hem toen een maaltijd gebracht en als verrassing een Sheltersuit meegenomen. De vraag was of hij het pak wel zou accepteren. Gelukkig was hij er dolblij mee. Hij heeft meermaals aangegeven dat het pak heerlijk warm is.”

SMO Breda richt zich onder meer op dak- en thuislozen. De organisatie heeft een reguliere opvang, een woonvoorziening voor voormalig daklozen die worstelen met een verslaving én huisvesting voor mensen met meerdere, complexe, vaak chronische problemen.

“Als straatteam ontfermen wij ons over mensen die buiten verblijven. Het gaat om daklozen die nog niet klaar zijn voor begeleiding, in welke vorm dan ook. Ons werk draait om het leggen en onderhouden van contacten, om op een laagdrempelige manier de dialoog aan te gaan.” De Sheltersuits zijn daarbij een uitkomst.

Manuela kent de kwetsbaarste daklozen in de regio goed. Ze kan goed inschatten wie wel en wie geen pak nodig heeft. “Daklozen weten dat ze altijd op het straatteam kunnen terugvallen, ook als ze bijvoorbeeld hebben deelgenomen aan een activiteit of traject, maar daar zijn uitgevallen. Bij andere hulpverleners ‘moeten’ ze, gaan ze verplichtingen aan. Als het dan toch mislukt voelen ze zich vrij om met ons in contact te blijven treden.”

Aandacht voor mensen in de marge

Jeannette Ooink is gedreven en geëngageerd. Ze werkt al 24 jaar bij Tactus, de laatste jaren als communicatiespecialist. Haar missie? Vooroordelen rond verslaving en dakloosheid wegnemen.

“Verslaving, psychische problemen en dakloosheid gaan vaak samen. Dat is het klassieke beeld van de zwerver. Toch zie je dat ook de ‘gewone’ man vaker in de knoei komt. Bijvoorbeeld door financiële problemen of een echtscheiding. Misschien is het moeilijk voor te stellen, maar echt iedereen kan op straat belanden.”

Tactus richt zich op het oplossen van de verslavingsproblematiek en ook biedt de organisatie psychische zorg. “Door mijn werk weet ik dat er daklozen zijn die niet geholpen willen worden. Soms is er ook niet direct een oplossing voorhanden. Juist voor die groep in de marge zijn Sheltersuits belangrijk, omdat deze pakken basisbescherming bieden aan de meest kwetsbare personen. Ik zie de pakken als een vorm van eerste hulp, waarna instanties een vinger aan de pols kunnen houden. Als iemand er aan toe is, kan hij vervolgens meer hulp krijgen. Hij is dan ‘in the picture’ bij de instanties.”

Distributienetwerk verder uitrollen

Natuurlijk zijn dit niet onze enige partners die Sheltersuits verdelen onder daklozen en vluchtelingen. Waar zouden we in Nederland zijn zonder een organisatie als het Leger des Heils? Inmiddels hebben we een behoorlijk distributienetwerk in Nederland opgebouwd.

Toch komen we graag in contact met meer instanties die de kwetsbaarste mensen kennen. Hoe fijnmaziger ons netwerk wordt, hoe beter wij kunnen helpen.